Deniz Yolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları

A. SİGORTANIN KAPSAMI
 
A.1. Sigortanın Konusu
 
Bu sigorta ile sigortacı, poliçede belirtilen deniz aracında, duraklamalar da dahil olmak üzere, kalkış noktasından varış noktasına kadar geçecek süre içinde meydana gelecek bir kaza sonucunda, seyahat eden yolcuların uğrayacakları bedeni zararlar ile yolcuların beraberindeki eşyaların uğrayacakları zararlara ilişkin işletmecinin tazminat sorumluluğunu poliçede yazılı sigorta tutarına kadar temin eder.
 
Bu sigorta, Sigorta ettirenin haksız taleplere karşı savunmasını da temin eder.
 
A.2. Tanımlar
 
Bu Genel Şartlarda geçen:

Hak Sahibi:Olay sonucu, tazminat talebinde bulunmayı gerektiren zarara uğrayan kişiyi veya ölenin desteğinden yoksun kalanı,

İşletmeci :Poliçede kayıtlı olan ve ilgili mevzuata istinaden verilen düzenli hat izni için başvurmuş veya söz konusu izni almış yetkili işletmeciyi,

Kaza:  Bir veya birden fazla deniz aracının karıştığı ölüm yaralanma veya maddi hasarla sonuçlanmış olayı,

Kalkış Noktası:Yolcu’nun deniz aracına bindiği yeri,

Sigorta:Deniz yolu yolcu taşımacılığı zorunlu mali sorumluluk sigortasını,

Sigortacı:Türkiye’de genel sorumluluk branşında ruhsatı bulunan ve bu sigorta ile sigorta ettirenin sorumluluğunu poliçede yazılı sigorta bedeline kadar teminat altına alan sigorta şirketini,

Sigorta Ettiren:İlgili mevzuat uyarınca deniz yolu yolcu taşımacılığı zorunlu mali sorumluluk sigortasını yaptırmak zorunda olan işletmeciyi,

Varış Noktası: Yolcu biletinde gösterilen ve yolcunun götürülmek istendiği yeri

Yönetmelik: Deniz Yolu ile Yapılacak Düzenli Seferlere Dair Yönetmelik’iifade eder.

A.3. Kapsama Giren Teminat Türleri ve Üst Sınırları
 
Sigorta ettirenin A.1. maddesinden doğan sorumluluğunu karşılayan teminatlar aşağıda gösterilmiştir. Ödenecek tazminatların üst sınırı Hazine Müsteşarlığı tarafından tarife ve talimatla belirlenir.
  
A.3.1. Ölüm Teminatı
 
Kaza, yolcunun kaza tarihinden itibaren iki sene içinde ölümüne sebebiyet verdiği takdirde, ölenin yardımından mahrum kalanların destekten yoksun kalma tazminatını karşılar.

A.3.2. Sakatlık Teminatı
 
Kaza, yolcunun derhal veya kaza tarihinden itibaren iki sene zarfında geçici veya daimi surette sakatlanmasına sebebiyet verdiği takdirde, tıbbi tedavinin sona ermesi ve sakatlığın kesin olarak tespiti sonucunda saptanan sakatlanma tazminatını karşılar.
 
A.3.3. Tedavi Giderleri Teminatı
Kaza nedeniyle yaralanan yolcuların ilk yardım, muayene, kontrol veya bu yaralanmadan ötürü hastanede veya diğer yerlerdeki ayakta veya yatakta tedavi giderleri ile tedavinin gerektirdiği diğer giderleri karşılar.
  
A.3.4. Maddi Hasar Teminatı
Yolcuların, beraberinde veya deniz aracının eşyalar için ayrılmış bölümünde bulunan bagaj ile benzeri eşyalarının uğrayacağı zararlara ilişkin tazminat taleplerini karşılar.
  
A.4. Sorumluluğu Kaldıran veya Azaltan Haller
 Sigorta ettiren, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve poliçede kayıtlı deniz aracındaki bir bozukluk kazayı etkilemiş olmaksızın, kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulur.
 
Sigorta ettiren, yolcuların sağlıklı, rahat ve güvenli yolculuk yapmasını sağlayacak tedbirleri  almakla yükümlüdür. Yolcular, taşımacı tarafından taşıma hizmetlerini tanzim için konulmuş usul ve esaslara uymak zorundadır.
 
Kazanın oluşumunda zarar görenin kusuru var ise, bu kusur oranında ödenecek tazminattan indirim yapılabilir.
 
A.5. Kapsam Dışında Kalan Haller
 
Aşağıdaki haller ve bu hallerden doğan zararlar sigorta kapsamı dışındadır.

a) Sigorta ettiren tarafından ileri sürülecek tazminat talepleri,

b) Kaptanlar, kaptan yardımcıları ve sigorta ettirenin eylemlerinden sorumlu tutulduğu diğer kişiler ile yolcu bileti olmayan kişilerin talepleri,

c) Savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma, (savaş ilan edilmiş olsun, olmasın) iç savaş, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler,

ç) Poliçede kayıtlı sigorta ettiren işletmecinin, ilgili mevzuata istinaden verilen düzenli hat izni için başvurmuş veya söz konusu izni almış yetkili işletmeci olmaması durumunda ortaya çıkan tazminat talepleri

d) Deniz aracında taşınan motorlu araçlara ilişkin tazminat talepleri

e) Yetkili Kamu Otoritelerinin deniz aracı ve/veya deniz trafiği ile ilgili tasarruflarının neden olduğu zararlara ilişkin tazminat talepleri 
 
f) Nükleer, biyolojik ve kimyasal rizikoların ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirler,

g) Grevlere, lokavt edilmiş işçi hareketlerine, halk hareketlerine, kavgalara katılma,

h) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar, terör ve buna bağlı sabotaj eylemlerinde bulunanların talepleri, aracın terörist eylemlerde kullanıldığını veya kullanılacağını bilerek araca binen kişilerin zarara uğramaları nedeniyle ileri sürecekleri talepler,

i) Tehlikede bulunan şahıs ve malları kurtarmak hali hariç, yolcunun kendisini bile bile ağır tehlikeye maruz bırakacak hareketlerde bulunması,

ı) Deprem, tsunami, fırtına gibi doğal afetler.

j) Deniz korsanlığı ve kaçırma dolayısıyla ortaya çıkan zararlara ilişkin tazminat talepleri,

k) Dolaylı zararlar nedeniyle yöneltilecek tazminat talepleri.

A.6. Sigortanın Coğrafi Sınırı
 
Bu sigorta Deniz Yolu ile yapılacak Düzenli Seferlere Dair Yönetmelik Hükümlerine uygun olarak gerçekleştirilen düzenli hat seferinin yapıldığı yerlerde geçerlidir.
 
A.7. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
 Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin 12:00'da başlar ve öğleyin 12:00'da sona erer.


B. ZARAR ve TAZMİNAT
 
 
B.1. Hak Sahibinin Başvuru Hakkı ve Başvuru Süresi

Hak sahipleri poliçede öngörülen teminat sınırları içinde doğrudan doğruya sigortacıya karşı talepte bulunabilirler.
 
Sigortacı, poliçede belirtilen teminat limitleriyle sınırlı olmak kaydıyla hak sahipleri ile temasa geçerek anlaşma hakkına sahiptir. Ancak, sigortacının yazılı izni olmadıkça sigorta ettiren, tazminat talebini kısmen veya tamamen kabule yetkili olmadığı gibi hak sahiplerine herhangi bir tazminat ödemesinde bulunamaz.
 
Tazminata yol açan olay, sigorta ettiren veya hak sahibi tarafından öğrenildiği tarihten itibaren otuz iş günü içinde; olay yurt dışında meydana gelmişse altmış iş günü içinde sigortacıya ihbar edilir.

B.2. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta ettirenin Yükümlükleri

Sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi halinde aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür:

a) Bu Genel Şartlara göre, sorumluğunu gerektirecek bir olayı, haberdar olduğu andan itibaren B.1. maddesinde belirtilen süre içinde sigortacıya ihbar etmek,

b) Sigortalı değilmişçesine gerekli kurtarma ve koruma önlemlerini almak ve bu amaçla sigortacı tarafından verilecek talimatlara uymak,

c) Sigortacının talebi üzerine, olayın ve zararın nedeni ile hangi hal ve şartlar altında gerçekleştiğini ve sonuçlarını tespite, tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu hakkının kullanılmasına yararlı, elde edilmesi mümkün bilgi ve belgeleri gecikmeksizin vermek,

a) Yetkili kamu otoriteleri tarafından düzenlenen kaza tespit tutanağı  veya bilirkişi raporunu,

b) Başvuru ölüm nedeniyle yapılmışsa, ölüm raporu ve veraset ilamı ile ölenin mesleği ve gelir durumunu ve desteklik ilişkisini gösteren belgeleri,

c) Olayın mahkemeye  intikal etmiş olması halinde mahkeme kararını,

ç)  Başvuru, yaralanma nedeniyle yapılmışsa a bendindeki belgelere ek olarak tedavi giderlerini gösteren belgeleri; başvuru, geçici veya daimi sakatlanma nedeniyle yapılıyorsa, tam teşekküllü hastaneden alınacak raporu.

B.4. Tazminatın ve Giderlerin Ödenmesi

Sigortacı, tazminatı B.3 bölümündeki belgelerin eksiksiz olarak, şirketin merkez veya kuruluşlarına iletildiği tarihten itibaren sekiz iş günü içinde,  poliçedeki teminat tutarları dahilinde öder. Tazminatın bu süre içinde haklı neden olmaksızın ödenmemesi halinde, sigortacı temerrüde düşmüş olur ve ödenmemiş tazminat tutarına yasal temerrüt faizi uygulanır. Temerrüt faizi teminat limiti içinde yapılmış ödeme sayılmaz.
 
Bu sigorta ile ilgili olarak dava açılması halinde, sigorta poliçesinde yazılı limitlere kadar davanın takip ve idaresi sigortacıya ait olup, Sigorta ettiren  sigortacının göstereceği avukata gereken vekaletnameyi vermek zorundadır. Sigortacı dava masrafları ile avukatlık ücretlerini öder. Şu kadar ki, hükmolunan tazminatın sigorta bedelinden fazla olması halinde, sigortacı bu masrafları sigorta bedelinin tazminata olan oranı dahilinde öder.
 
Sigorta ettiren veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kimseler aleyhine cezai kovuşturmaya geçilmesi halinde, sanığın izni ile sigortacı da savunmaya iştirak eder. Bu takdirde, sigortacı yalnız seçtiği avukatın giderlerini öder.
 
Cezai kovuşturmadan doğan tüm giderler ile muhtemel para cezaları sigorta teminatı dışındadır.

B.5. Zarar Görenlerin Çokluğu

Hak sahiplerinin tazminat alacakları, sigorta sözleşmesinde belirtilen teminat tutarından fazla ise, hak sahiplerinden her birine ödenecek tazminat tutarı, teminat tutarının tazminat alacakları toplamına olan oranına göre indirime tabi tutulur. Birden çok kişinin zarar gördüğü kazalarda, başka tazminat taleplerinin bulunduğunu bilmeksizin, hak sahiplerinden birine veya bir kaçına, kendilerine düşecek olandan fazla ödemede bulunan iyiniyetli sigortacı, yaptığı ödeme çerçevesinde diğer hak sahiplerine karşı da borcundan kurtulmuş olur.

B.6. Sigortacının Halefiyeti

Sigortacı, ödediği tazminat tutarınca, hukuken Sigorta ettirenin yerine geçer.
 
B.7. Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması ve Sigortacının Sigorta Ettirene Rücu Hakkı

Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemez.
 
Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin mevzuat hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda Sigorta ettirene rücu edebilir.
 
Sigorta ettirene başlıca şu nedenlerle rücu edilir:

Tazminatı gerektiren olay;
 
a) Sigorta ettirenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kasti bir hareketi veya ağır kusuru sonucunda meydana gelmişse,
 
b) Kaza, sigorta ettirenin ilgili yönetmelikteki yükümlülüklerini yerine getirmemesinden doğmuşsa,

c) İşletmecinin hat izninde kayıtlı olmayan deniz araçlarıyla yapılan taşımalar sonucu meydana gelmişse,

ç)Deniz aracının, mevzuatın gerektirdiği teknik şartlara uygun olmamasından, nitelikli gemi  adamlarından yoksun biçimde sefere çıkmasından meydana gelmişse,

d) İkram edilen yiyecek ve içecekler ile diğer maddelerin sağlık şartlarına uygunluğunun sağlanmaması, yolcuların sağlığının olumsuz etkilenmemesi hususunda taşımacının yükümlülüklerini yerine getirmemesinden doğmuşsa,

e) Gerekli ilk yardım malzeme ve ilaçların deniz aracında bulundurulmaması veya bunlardan derhal istifade edilmesi imkanının sağlanmamış olmasından meydana gelmişse,

f) Deniz aracının, ilgili mevzuata göre, gerekli yeterliliğe sahip kişiler tarafından sevk edilmemesi sonucunda olmuşsa,

g) Kaptan’ın uyuşturucu veya keyif verici maddeler almış olmasından veya alkollü içki almış olarak deniz aracını güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş bulunmasıından meydana gelmişse;

h) Yetkili makamlarca saptanan istiap haddinden fazla yolcu veya yük taşınmasından veya deniz aracının işletilmesine ilişkin diğer yasaklanan hallerden doğmuşsa,

ı) Sigorta ettirenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kusuru neticesinde deniz aracının çalınması veya gasp edilmesi sonucunda meydana gelmişse ve sigorta ettirenin rizikonun gerçekleşmesi halinde B.2. maddesinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmemesi nedeniyle, artan zarar miktarı ile sınırlı olmak kaydıyla, zarar miktarında bir artış olmuşsa sigorta ettirene rücu edilir.

B.8. Tazminat Ödemesinde Öncelikli  Sigorta
 
Meydana gelen zarar öncelikle bu sigortadan karşılanır. Sigorta sözleşmesinin hiç yapılmamış olması, yapılmış fakat geçersiz hale gelmiş olması, süresinin bitmiş olması veya meydana gelen zararın bu sigorta teminatlarının üzerinde bulunması halinde teminatların üzerinde kalan kısım için; varsa koruma ve tazmin sigortasına başvurulur.


C. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER


C.1. Sigorta Ücretinin Ödenmesi ve Sorumluluğun Başlaması

Sigorta ücreti sigorta primini ifade eder. Sigorta ücretinin tamamı, sözleşme yapılır yapılmaz poliçenin teslimi karşılığında peşin olarak ödenir. Ücret poliçenin teslimine rağmen ödenmemişse sigortacının sorumluluğu başlamaz. Bu şart poliçenin ön yüzüne yazılır.

C.2. Sigorta ettirenin Sözleşme Yapılırken Beyan Yükümlülüğü

Sigortacı, bu sigortayı, Sigorta ettirenin rizikonun gerçek durumunu bildirmek üzere teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir. Sigorta ettiren, sigortacının sözleşme yapılırken gerçek durumu bildiği takdirde, sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek bütün hususları sigortacıya bildirmeye mecburdur.
 
Sigorta ettirenin beyanının gerçeğe aykırı veya eksik olması halinde, sigortacının sözleşmeyi daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek durumlarda, sigortacı durumu öğrendiği andan itibaren sekiz gün içinde prim farkının ödenmesi hususunu Sigorta ettirene  ihtar eder. Sigorta ettiren, ihtarın tebliğ tarihini izleyen sekiz gün içinde talep olunan prim farkını ödemez veya ödemeyeceğini bildirirse, sözleşme feshedilmiş olur. Bu durumda, feshin hüküm ifade edeceği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası Sigorta ettirene geri verilir.
 
Sigorta ettiren, sözleşme yapılırken sorulduğu halde kasten susmuş veya bilerek noksan ya da gerçeğe aykırı beyanlarda bulunmuşsa, gerçeği tam olarak bilmeyen sigortacı sözleşmeyi feshedebilir. Fesih halinde sigortacı primin tamamına hak kazanır. Sigortacı gerçeği öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde fesih hakkını kullanmadığı takdirde, bu hak düşer. Bu süre içinde riziko gerçekleşmişse, sigortacı tazminatı hak sahibine öder. Sigortacı, bu durumda ödediği miktar kadar Sigorta ettirene rücu eder.
 
Gerçeğe aykırı beyan hali, zararı doğuran olayın meydana gelmesinden sonra öğrenilmişse, sigortacı, bu zarardan dolayı ödenmiş ve ödenecek tazminatın:

a) Gerçeğe aykırı beyanın kasten yapılmış olması halinde tamamı için,
 
b)Kasıt olmaması halinde ise, ödenecek tazminat miktarı ile bu tazminatın alınan primin alınması gereken prime oranı ile çarpılması sonucu ortaya çıkan miktar arasındaki fark için sigorta ettirene rücu edebilir.
 
C.3. Sigorta ettirenin Sigorta Süresi İçinde Beyan Yükümlülüğü

Sigorta ettiren sözleşmeden sonra rizikoyu ağırlaştırıcı mahiyette meydana gelecek değişiklikleri, durumu öğrenir öğrenmez en geç sekiz gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlüdür. Sigortacı durumu öğrendiği andan itibaren sekiz gün içinde prim farkının ödenmesi hususunu Sigorta ettirene ihtar eder. Sigorta ettiren ihtarın tebliğ tarihini takip eden sekiz gün içinde talep olunan prim farkını ödemez veya ödemeyeceğini bildirirse sözleşme feshedilmiş olur.
 
Sözleşmenin feshi halinde, feshin hüküm ifade edeceği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası Sigorta ettirene geri verilir. Prim farkının süresinde istenilmemesi halinde fesih hakkı düşer.
 
Söz konusu değişikliklere ilişkin ihbar yükümlüğünün yerine getirilmesinden önce meydana gelen olaylardan dolayı ödenmiş veya ödenecek tazminatlar için, değişikliğin bildirilmesinin kasıtlı olup olmamasına göre, C.2. maddesinin son fıkrası hükümleri uygulanır.
 
Sigorta süresi içinde meydana gelen değişikliklerin rizikoyu hafifletici nitelikte olduğu ve bunun daha az prim alınmasını gerektirdiği anlaşılırsa, değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre hesaplanacak prim farkı Sigorta ettirene geri verilir.
 
Herhangi bir nedenle sigortanın feshedilmesi halinde, sigortacı durumu Denizcilik Müsteşarlığına bildirir.
 
C.4. Sigorta ettirenin  Değişmesi, Faaliyetinin Sona Ermesi

 Sigorta ettirenin değişmesi halinde, poliçeden doğan bütün hak ve borçlar yeni Sigorta ettirene geçer. İşletmecinin düzenli hat izninin iptali ya da taşıma faaliyetini sona erdirmesi halinde, sigorta sözleşmesi kendiliğinden feshedilmiş sayılır. Bu durumda, hat izninin iptal edildiği veya faaliyetin sona erdiği tarihten sigorta süresinin sonuna kadarki süreye karşılık gelen prim tutarı gün esası üzerinden hesaplanarak sigorta ettirene iade edilir.
 
C.5. Tebliğ ve İhbarlar

 Sigorta ettirenin ihbar ve tebliğleri, sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye noter aracılığıyla veya taahhütlü mektupla yapılır. Sigortacının ihbar ve tebliğleri de Sigorta ettirenin poliçede gösterilen adresine; bu adresin değişmiş olması halinde, sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilen son adresine, aynı surette yapılır.
  
Taraflara imza karşılığı olarak elden verilen mektup veya telgraf ile yapılan ihbar ve tebliğler de taahhütlü mektup hükmündedir.
 
Sigortacı veya Sigorta ettiren tarafından yapılan ihbar ve tebliğler, alındığı tarihi izleyen gün hüküm ifade eder.
  
C.6. Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması
 
Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler bu sözleşmenin yapılması nedeniyle Sigorta ettirene ait öğrenecekleri ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludurlar.

C.7. Zamanaşımı
 
Sigorta sözleşmesinden doğan her türlü tazminat davası, hak sahibinin zararı ve tazminat yükümlülerini öğrendiği tarihten  itibaren iki yıl ve herhalde zarara neden olay tarihinden itibaren on yıl sonra zaman aşımına uğrar.

Dava, cezayı gerektiren bir fiilden doğar ve ceza kanunlarında bu fiil için daha uzun bir zaman aşımı süresi öngörülmüş bulunursa, bu süre tazminat talepleri içinde geçerlidir.

Sorumlu kişi hakkındaki zaman aşımını kesen sebepler, sigortacı hakkında, sigortacı  hakkında zaman aşımını kesen sebepler de sorumlu kişi hakkında uygulanır.
 
Bu sigortada, tazminat yükümlülerinin birbirlerine karşı rücu hakları kendi yükümlülüklerini tam olarak yerine getirdikleri ve rücu edilecek kimseyi öğrendikleri günden başlayarak iki yılda zaman aşımına uğrar.
 
Diğer hususlar hakkında genel hükümler uygulanır.

C.8. Yetkili Mahkeme

Sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle sigortacı aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketinin merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu yerdeki veya zarara yol açan olayın meydana geldiği yerdeki; Sigorta ettiren aleyhine açılacak davalarda ise davalının ikametgahının bulunduğu yerdeki ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir.

C.9. Yürürlük

Bu genel şartlar 09.03.2011 tarihinde yürürlüğe girer.